09. Настаўнік Рагойша

Тысяча дзевяцьсот дваццаць шосты год. 
Мястэчка Ракаў пры панскай Польшчы. 
У цэнтры плошча. На плошчы касцёл. 
Па плошчы ідзе настаўнік Рагойша. 
Ён апрануты па апошняй модзе:
- на ім галіфэ, камізэлька ды гальштук,
- на ім акуляры ды новыя боты 
(Новыя боты добрай работы!) 
Сам ён тутэйшы - вярнуўся нядаўна. 
Вучыўся на фізыка ў Ратэрдаме. 
Ну, ёсць такі горад недзе ў Эўропе. 
Але гэта, зрэшты, не вельмі істотна.

Дык вось пра Рагойшу - у школе працуе, 
А дома чытае ды нешта майструе. 
Напрыклад, наставіў на даху антэну, 
Зрабіў зазямляльнік, аплёў дротам сцены 
I прыстасову паствіў у хаце. 
Даруйце, панове, завецца "адапцер". 
Яшчэ ёсць дынамік і ручка настройкі. 
А ў школе: "Сядай!" - паставіў мне "тройку" 
Але не пакрыўдзіўся я на Рагойшу: 
Я ў школе не лепшы, але і не горшы. 
Затое Рагойша сказаў па сакрэту, 
Навошта наставіў антэніну гэту. 
Маўляў, яна ловіць нябачныя хвалі, 
Якія, як быццам, у часе блукалі. 
Ці будуць яны яшчэ ў часе блукаць... 
Даруйце, панове, мне цяжка казаць.
Я, кажучы шчыра, не ўсё разумею, 
Але кажу праўду, кажу, як умею. 
Дакладней, кажу, як тлумачыў Рагойша, 
А ён, можа, зблытаў або перабольшыў. 
Але прысягаю: уночы аднойчы 
На ўласныя вушы, на ўласныя вочы 
Я бачыў і чуў, як у Рагойшавай хаце 
Свяціўся і граў той, даруйце, адапцер, 
I слухаў Рагойша вар'яцкія гукі -
Пякельныя енкі, пачварныя хрукі, 
Як быццам бы дз'ябал пілікаў на скрыпцы. 
I мне закарцела пабегчы ў паліцыю.
Але не пабег я. Стаяў скамянеўшы, 
Збляднелы, нібыта два тыдні не еўшы. 
I вось адчыняюцца дзверы ў хаце 
I кажа Рагойша:"3аходзьце, сядайце!" 
Заходжу, кажу:"Вечар добры ў хату!" 
"Год тысяча дзевяцьсот семдзесят пяты", -
Кажа ён мне і дзіка рагоча. 
I я зразумеў: вар'яцее Рагойша. 
Шалее Рагойша. I я адчуваю, 
Як б'е ў галаву маю музыка тая, 
I я паміж волі раблюся вар'ятам 
Ад музыкі той, гранай у семдзесят пятым. 
Я страціў прытомнасць ад року ды панку, 
3 бальной галавой ачуняў толькі ранкам 
I болей ніколі ў жыцці да Рагойшы 
Я не пайду... Лепш нап'юся ў Мойшы, 
У простай звычайнай карчме местачковай 
Гарэлкі празрыстай, гарэлкі жытнёвай!